Opiekun – kompetencje przyszłości. Potrzebne umiejętności


W dynamicznym krajobrazie współczesnego rynku pracy, charakteryzującym się rosnącą automatyzacją i błyskawicznym rozwojem technologicznym, pojawiają się nowe oczekiwania wobec umiejętności pracowników. Eksperci z dziedziny rynku pracy zgodnie wskazują, że w erze ciągłych transformacji, kluczowe stają się wysoka inteligencja emocjonalna oraz rozbudowane kompetencje miękkie. Pytanie, jak te cenne umiejętności można zdobyć, prowadzi do zaskakującej odpowiedzi. Okazuje się, że najbardziej cenione w przyszłości zdolności często rozwijane są w sytuacjach nieoczekiwanych i wyjątkowych, takich jak pełnienie roli opiekuna dla bliskiej osoby potrzebującej wsparcia w chorobie. W trakcie takich doświadczeń, opiekunowie nabywają unikatowych umiejętności, które znajdują swoje zastosowanie i są wysoce cenione w środowisku zawodowym.

 

Czym są umiejętności?

Umiejętności obejmują zdolności techniczne, kompetencje behawioralne oraz tożsamość osobistą i razem wpływają na to, jak wykonujemy swoją pracę. Rozwijane są przez całą karierę za pomocą edukacji, doświadczenia zawodowego, mentoringu i zmiany ról. Rozwój umiejętności wymaga więc holistycznego podejścia.

W obliczu szybkich zmian technologicznych i automatyzacji, umiejętności niezbędne na rynku pracy ewoluują. Przewiduje się, że zestawy umiejętności wymagane w pracy zmienią się o 50% do roku 2027[1], co oznacza, że większość dziś aktywnych zawodowo osób w mniejszym lub większym stopniu będzie musiała przynajmniej częściowo dokształcić się, lub otworzyć na nowe zadania.

To również zadanie dla organizacji, by odpowiednio zidentyfikować właściwe umiejętności kluczowe dla przyszłości biznesu. Powinny one oceniać potencjał pracowników, biorąc pod uwagę nie tylko ich kompetencje, ale też osobowość. Mniej istotne stanie się wykształcenie formalne i doświadczenie, które przecież dziś tak skrupulatnie wpisujemy w CV.

Przejście na model organizacji opartej na umiejętnościach wymaga zmiany myślenia o pracy, od statycznych zadań do dynamicznego wykorzystywania umiejętności.

 

Rekrutacja oparta na umiejętnościach

W przeciągu kilku lat popyt na wykwalifikowanych profesjonalistów znacznie przewyższy podaż[2], pracodawcy odczują więc brak umiejętności w swoich szeregach. Dlatego już teraz wiele firm szuka rozwiązań, jak temu zapobiec, a jednym z nich jest poszukiwanie talentów. Coraz częściej można trafić na rekrutację opartą na sprawdzeniu umiejętności. Co to oznacza? To metoda, która koncentruje się przede wszystkim na praktycznych umiejętnościach kandydata, które mogą przynieść realną wartość dla firmy, zamiast na wykształceniu i historii pracy. Rozwiązanie to umożliwia organizacjom dostęp do szerokiej puli talentów i daję przewagę konkurencyjną, a także pozwala wyróżnić się na rynku.

– Organizacje, które przykładają wagę do rozwijania umiejętności nie tylko specjalistycznych, ale również tych miękkich, wykazują się zwykle nadzwyczajną elastycznością. Dzięki temu, posiadają one znaczącą przewagę w implementacji innowacyjnych rozwiązań oraz w zarządzaniu talentami. Umiejętność efektywnego identyfikowania braków w kompetencjach ich zespołów umożliwia im dynamiczną adaptację do szybko zmieniających się warunków rynkowych. Takie podejście nie tylko zwiększa konkurencyjność firmy, ale również przyczynia się do budowania silnej i zintegrowanej kultury organizacyjnej, która jest korzyścią dla zespołów oraz kluczowym elementem długoterminowego sukcesu – mówi Kalina Walento-Furmańska, Starsza specjalistka ds. rekrutacji Pracuj.pl.

Z roku na rok rośnie uznanie pracodawców dla zatrudniania opartego na umiejętnościach, które kładzie nacisk na kompetencje kandydata zamiast na posiadane wykształcenie i dyplomy[3]. Taki sposób podejścia umożliwia pracodawcom sprawiedliwą ocenę różnorodnych doświadczeń i zatrudnianie kwalifikowanych kandydatów z grup i środowisk, które często do tej pory były pomijane. Zatrudnianie oparte na umiejętnościach zwiększa liczbę nietradycyjnych kandydatów, którzy mają szansę na rozpoczęcie pracy i wykorzystanie ich potencjału rynku pracy. Do takiej grupy należą właśnie opiekunowie.

 

Nadszedł czas, w którym to umiejętności opiekuńcze stały się kompetencją przyszłości

Według statystyk w Polsce ok. 6% dorosłych osób wymaga opieki – to ponad 2 mln osób[4]! A liczba ta ciągle rośnie. Dane jasno pokazują, że mamy starzejące się społeczeństwo. Szacuje się, że w 2030 roku osoby powyżej 60 roku życia będą stanowiły 30% ogółu[5]. W wielu polskich domach członkowie rodzin na co dzień zajmują się swoimi bliskimi, którzy są niesamodzielni. Są tzw. opiekunami nieformalnymi, którzy w trakcie swoich codziennych obowiązków zyskują kompetencje, które już teraz są ważne dla pracodawców, a będą jeszcze bardziej istotne w przyszłości. Te 2 mln osób to tylko wycinek z całej grupy, którą w Polsce stanowią opiekunowie. Warto pamiętać, że to także osoby, które wspierają swoich bliskich, którzy mierzą się np. z chorobą onkologiczną, a według statystyk w naszym kraju 1,31 mln osób żyje z chorobą nowotworową[6].

Część opiekunów, często po dłuższej przerwie w karierze zawodowej, będzie chciała wrócić na rynek pracy. Tacy pracownicy będą mogli wnieść wiele wartości dla swoich przyszłych pracodawców. Jakie to wartości? Ogromny bagaż doświadczeń i cenionych umiejętności, które pozwolą pracować im na różnych szczeblach, nawet tych najwyższych.

 

Czym są kompetencje przyszłości?

Kompetencje przyszłości to zestaw umiejętności, zdolności i cech, które są istotne w dynamicznym i zmieniającym się świecie, szczególnie w kontekście rozwoju technologicznego, społecznego i gospodarczego. Te umiejętności są kluczowe dla skutecznego funkcjonowania jednostek w pracy, edukacji i życiu codziennym. Raport „Future of skills. Employment in 2030”[7] wskazuje, że w nadchodzących latach wzrośnie zapotrzebowanie na umiejętności miękkie, a warunkiem dobrej pracy będzie również ciągła nauka i doskonalenie się. Na wartości wciąż zyskują tak charakterystyczne umiejętności i cechy opiekunów, jak: aktywne słuchanie, współdziałanie, kompleksowe rozwiązywanie problemów, jasne komunikowanie, organizowanie czasu czy szybkie reagowanie[8]. Ten ważny temat jest poruszony w IX edycji kampanii „Żywienie medyczne – twoje posiłki w walce z chorobą”, w tym roku pod hasłem: „Opiekun – kompetencje przyszłości”.

 

– W naszych działaniach szczególną uwagę poświęcamy roli opiekuna – docenieniu jego codziennych zadań i wyzwań, jakie przed nim stoją. Dni opiekuna są wypełnione troską, ale też koniecznością przyswojenia nowej wiedzy, poznania różnych aspektów opieki, np. roli żywienia medycznego w procesie leczenia i rekonwalescencji. To nieustanne balansowanie między zdobywaniem nowej wiedzy, jej zastosowaniem, a codziennymi obowiązkami – także tymi zawodowymi. Naszym celem jest wprowadzenie opiekunów w świat dyskusji o przyszłości, docenienie osób, którzy pełnią tak ważną rolę oraz pobudzenie szerokiej dyskusji na ten temat – mówi Anna Cywińska, Prezes Zarządu Fundacji Nutricia.

 

Pierwsze skojarzenie z opiekunem? Empatia! To zdolność do rozumienia i odczuwania emocji innych, jest podstawą skutecznej opieki opartej na bliskości. Inteligencja emocjonalna pozwala opiekunowi na budowanie głębokich, pozytywnych relacji, zapewniając wsparcie dostosowane do indywidualnych potrzeb podopiecznego. W pracy zawodowej przekłada się to na lepsze rozumienie potrzeb klientów oraz współpracowników, co prowadzi do efektywniejszej komunikacji i współpracy.

Opiekun to wymagająca praca, często bywa nerwowo i przydaje się umiejętność zarządzania stresem – np. gdy pacjent odmawia współpracy, rezygnuje z jedzenia, które jest ważnym elementem wspierającym proces terapeutyczny. Do tego dochodzi również dbałość o własne zdrowie fizyczne i emocjonalne, bo to składowe niezbędne dla długotrwałej efektywności i dobrostanu, by móc wykonywać obowiązki opiekuna.

 

Jakie jeszcze kompetencje sprawiają, że opiekun może stać się dobrym pracownikiem?

 

  1. Gotowość do pracy w „systemie zmianowym” i dyspozycyjność
    Opiekun jest przygotowany na pracę zawsze, zajmuje się swoim podopiecznym w różnych godzinach, często w dzień oraz w nocy.
  1. Praca zespołowa
    Współpraca i zdolność do pracy z drugą osobą to codzienność opiekunów. Umie współpracować nie tylko z chorym, ale również np. z zespołem medycznym. Często spoczywa też na nim budowanie pozytywnej atmosfery, wszystko to wymaga wysokich umiejętności interpersonalnych.
  1. Wyznaczanie zadań i delegowanie obowiązków
    Opiekun musi umieć wyznaczać innym zadania, dzielić obowiązki między innych członków rodziny, by efektywnie zajmować się chorym.
  1. Umiejętność negocjacji i zdolność do rozwiązywania konfliktów
    Dobra umiejętność negocjacji to coś, co opiekun ćwiczy codziennie, by przekonać chorego np. do ćwiczeń czy jedzenia. Żywienie jest wsparciem w procesie zdrowienia, warto pamiętać, że prawidłowo odżywiony organizm lepiej sobie radzi w trakcie walki z chorobą. Wzmocniony odpowiednim żywieniem organizm może lepiej reagować na prowadzone terapie, co może się przekładać na większą się skuteczność leczenia.
    Często jednak żywienie, a właściwie brak apetytu i odmawianie posiłków spędza sen z powiek opiekunów. Umiejętność rozmowy na ten temat i skutecznego rozwiązywania powstałych konfliktów, to także ważna cecha opiekunów.
  1. Zarządzanie czasem
    By efektywnie opiekować się drugą osobą dobra organizacja to podstawa, opieka to planowanie każdego dnia dla siebie i podopiecznego.
  1. Multitasking
    Zdolność do jednoczesnego zajmowania się wieloma zadaniami to cenna umiejętność opiekuna, który potrafi skutecznie przełączać się między zadaniami, nie tracąc przy tym koncentracji i dokładności.
  1. Priorytetyzacja
    Umiejętność określania, które zadania wymagają natychmiastowej uwagi, a które mogą poczekać, jest kluczowa dla opiekuna.
  1. Dokładność
    Wysoka jakość wykonywanych zadań i dbałość o szczegóły, to cechy wyróżniające dobrego opiekuna.
  1. Odpowiedzialność
    Opiekun, który potrafi zadbać o drugiego człowieka, jest osobą godną zaufania, gotową przejąć odpowiedzialność za swoje działania i decyzje.
  1. Łatwość adaptacji i elastyczność
    Gotowość do pracy w różnych warunkach i łatwa adaptacja do zmieniających się wymagań jest ważna w pracy opiekuna.

W obecnym klimacie rynku pracy, gdzie adaptacyjność, empatia oraz umiejętność efektywnej współpracy nabierają niespotykanego dotąd znaczenia, rola opiekuna przeobraża się, wykraczając poza tradycyjne rozumienie opieki. Dziś obejmuje ona również szeroki zakres umiejętności zarządczych i interpersonalnych, które są nieocenione w każdej branży. Rozwijając te kompetencje, nie tylko wzbogacamy nasze życie zawodowe, ale także przyczyniamy się do tworzenia bardziej wspierających, efektywnych i zintegrowanych środowisk pracy.

 

– W erze, w której zespoły charakteryzują się coraz większą różnorodnością i rozproszeniem, zdolność do budowania głębokich, interpersonalnych relacji staje się niezbędna. Pracownicy, którzy posiadają rozwinięte umiejętności opiekuńcze, często są postrzegani jako lepsi liderzy i współpracownicy. Są to osoby zdolne do inspiracji i motywowania zespołu, co prowadzi do lepszych wyników pracy oraz sprzyja innowacyjności. Empatia i zdolność do opieki stają się kluczowymi atutami, które mogą znacząco wpływać na karierę zawodową, a także na kształtowanie zdrowszej, bardziej zintegrowanej kultury organizacyjnej, gdzie każdy członek zespołu czuje się wartościowy i wspierany – dodaje Kalina Walento-Furmańska, Starsza specjalistka ds. rekrutacji Pracuj.pl.

 

W erze cyfryzacji i automatyzacji kompetencje opiekuńcze wyróżniają się jako kluczowe dla budowania zespołów wysokiej jakości, promowania zdrowej kultury organizacyjnej i osiągania trwałego sukcesu. Bycie opiekunem to coś więcej niż zawód, to zestaw umiejętności, które warto rozwijać, aby wnieść wartość do swojego miejsca pracy i społeczności.

 

[1] https://www.kornferry.com/insights/featured-topics/organizational-transformation/what-are-skills

[2] https://www.kornferry.com/insights/featured-topics/talent-recruitment/skills-based-hiring-finding-hidden-talent-at-scale

[3] https://www.forbes.com/sites/gradsoflife/2022/12/01/skills-based-hiring-is-just-the-beginning/?sh=a0d1bed33964

[4] https://strategie2050.pl/polska-regionalna/poprawa-opieki-nad-osobami-niesamodzielnymi/

[5]https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/6002/2/4/1/sytuacja_osob_starszych_w_polsce_w_2021_r.pdf

[6] Dane z Krajowego Rejestru Nowotworów: https://onkologia.org.pl/sites/default/files/publications/2024-01/0_krn-2023-book-2024-01-22.pdf.

[7] http://umiejetnosci2030.pl/#umiejetnosci-przyszlosci

[8] Tamże.

Powiązane:
Tarcza ochronna, bezpieczeństwo
Ustawienia prywatności
Tutaj możesz w dowolnej chwili deklarować i modyfikować ustawienia plików cookie.
Bezwzględnie konieczne pliki cookie

Są niezbędne w celu zapewnienia funkcjonowania witryny internetowej i nie można ich wyłączyć. Zazwyczaj są stosowane w odpowiedzi na podjęte przez użytkownika działania związane z żądaniem usług (ustawienie preferencji w zakresie prywatności użytkownika, logowanie, wypełnianie formularzy itp.). Można ustawić przeglądarkę, aby blokowała takie pliki cookie lub wyświetlała odpowiednie powiadomienia, jednak niektóre części witryny nie będą wówczas działały.

Analityczne pliki cookie

Umożliwiają nam liczenie odwiedzin i źródeł ruchu oraz pomiar i poprawę wydajności naszej witryny. Pokazują nam, które strony są najmniej i najbardziej popularne i w jaki sposób odwiedzający poruszają się po witrynie. Jeśli użytkownik nie zgodzi się na ich zastosowanie, nie będziemy wiedzieli, kiedy odwiedził naszą witrynę i nie będziemy w stanie monitorować jej wydajności.

Personalizujące pliki cookie

Służą do zwiększenia funkcjonalności witryny internetowej i personalizacji jej treści. Mogą być stosowane przez nas lub przez osoby trzecie, których usługi zostały dodane do naszych stron. Jeśli użytkownik nie zezwoli na ich zastosowanie, niektóre lub wszystkie z tych usług mogą nie działać poprawnie.

Pliki cookie do targetowania

Mogą zostać użyte przez naszych partnerów reklamowych poprzez naszą witrynę w celu stworzenia profilu zainteresowań użytkownika i wyświetlania mu odpowiednich reklam na innych witrynach. Nie przechowują bezpośrednio danych osobowych, lecz pozwalają na jednoznaczną identyfikację przeglądarki i urządzenia internetowego użytkownika. W razie braku zgody na ich zastosowanie reklamy prezentowane użytkownikowi będą w mniejszym stopniu dostosowane do jego zainteresowań.