Jak przygotować się do operacji?

Zabieg chirurgiczny jest często najlepszą metodą poprawy stanu zdrowia pacjenta. Aby operacja była skuteczna i wolna od powikłań, należy zadbać o prawidłowy stan odżywienia chorego przed planowanym zabiegiem. Jakie są wytyczne w zakresie diety pacjenta przygotowującego się do operacji?

Około 35–55% chorych przyjmowanych do szpitala jest niedożywionych, a około 20% z nich odznacza się ciężkim niedożywieniem wymagającym natychmiastowego leczenia. Niedożywienie jest groźnym dla człowieka stanem, który zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań pooperacyjnych, może opóźniać termin zabiegu, a także przedłużać czas trwania pobytu w szpitalu. Jednymi z najczęstszych przyczyn niedożywienia jest brak apetytu (np. na skutek choroby), trudności w przyjmowaniu pokarmów (np. na skutek dysfagii).Ponadto, w okresie okołooperacyjnym, zapotrzebowanie na niektóre substancje odżywcze, zwłaszcza białko, może się zwiększać, przez co zaspokojenie potrzeb organizmu bywa utrudnione.

Prawidłowe żywienie daje szansę na wzmocnienie organizmu pacjenta, przygotowując go tym samym do operacji.  W okresie okołooperacyjnym lekarz powinien dokonać oceny stanu odżywienia chorego, co pozwoli, w razie potrzeby, zaplanować działania mające na celu uregulowanie stanu zdrowia pacjenta (np. przekazanie zaleceń żywieniowych jak wzbogacić codzienny jadłospis lub wprowadzenie preparatów odżywczych uzupełniających dietę). Należy pamiętać o tym, że stan odżywienia przed operacją wpływa na kondycję pacjenta po zabiegu dlatego jest to jeden z kluczowych elementów o które należy zadbać.

Zalecenia żywieniowe dla pacjentów przygotowujących się do operacji

Zabieg chirurgiczny może być dużym wyzwaniem dla organizmu. Jeśli lekarz nie zaleci inaczej, pacjent powinien stosować zbilansowaną dietę. Szczególnie ważne jest białko, gdyż pełni ono funkcję budulcową organizmu – najlepszym jego źródłem będą jajka, nabiał, ryby, mięso.

W okresie okołooperacyjnym zwiększeniu może ulec również zapotrzebowanie na energię –jednym z jej źródeł są dobre tłuszcze, takie jak orzechy, olej rzepakowy czy oliwa z oliwek.

Optymalne jest podawanie choremu 5-6 posiłków dziennie. Aby uniknąć zaparć, należy zadbać o odpowiednią ilość płynów (1,5-2 l dziennie) oraz produkty bogate w błonnik, m.in. pełnoziarniste produkty zbożowe, owoce, warzywa. Nie zaleca się potraw i produktów wzdymających, np. roślin strączkowych czy kapusty, jednak ich tolerancja jest indywidualną kwestią.

Kiedy włączyć żywienie medyczne?

Zdarzają się sytuacje, kiedy w okresie okołooperacyjnym stwierdzone zostaje niedożywienie bądź ryzyko jego rozwoju. Wówczas dietę pacjenta, po konsultacji z lekarzem, warto uzupełnić o doustne preparaty żywienia medycznego, które zawierają wszystkie niezbędne składniki odżywcze, m.in. białko, które pomagają w przygotowaniu organizmu do zabiegu. Są one dużym wsparciem także dla tych pacjentów, dla których przyjmowanie posiłków drogą tradycyjnej diety jest niemożliwe, utrudnione lub niewystarczające – preparaty te są w płynnej formie, mają małą objętość i występują w różnych wariantach smakowych. Ważne jest, aby podawać je na co najmniej 5-7 dni przed planowaną operacją.

Włączenie do diety pacjenta żywienia medycznego daje szansę na poprawę stanu chorego przykładowo zwiększoną aktywność w ciągu dnia, lepsze samopoczucie, ale także bardziej efektywne gojenie ran czy poprawę odporności. Wszystko to wspiera organizm w przygotowaniu do zabiegu oraz jego regenerację po operacji.

Jak psychicznie przygotować się do planowanego zabiegu?

Odczucie strachu przed operacją jest zupełnie naturalnym zjawiskiem, warto jednak go możliwie jak najbardziej zminimalizować.

Jak zatem radzić sobie z uczuciem niepokoju przez zbliżającą się operacją?

Zapytaj lekarza o wszystkie informacje, które Cię interesują. Może być to przebieg zabiegu i czas jego trwania czy dalsze etapy leczenia. Często boimy się tego, co nieznane, dlatego warto pytać o wszystko, co budzi jakiekolwiek wątpliwości. Takie wyjaśnienia warto otrzymać na piśmie (pod wpływem emocji mogą umknąć ważne szczegóły czy zalecenia) lub poprosić o obecność podczas rozmowy kogoś bliskiego.

Ważne jest także to, aby nie skupiać na chorobie i zbliżającym się zabiegu. Lektura książki, rozmowa z drugą osobą i każda inna forma aktywności dostosowanej do preferencji i stanu pacjenta, może być odskocznią od stresującej sytuacji i może mieć uspokajający wpływ.